ÇİFTÇİ-SEN: “Üzümde alınterimizin karşılığını istiyoruz”

Mevsimlerin akışını olumsuz etkileyen iklim krizi, bitkilerde daha önce görülmeyen hastalıkları ortaya çıkarmasının yanında bu yıl da üzüm hasadının erken başlamasının nedeni oldu. Madencilik ve JES gibi enerji yatırımlarıyla toprağın, suların, havanın kirletilmesi ve tarımsal üretimde kullanılan kimyasallar, bazı bölgelerde üzümde kalite ve rekolte sorunu yarattı.

Çiftçiler Sendikası (ÇİFTÇİ-SEN), beklediği rekolteyi elde edemeyen ve maliyetlerin yüksekliğinden ötürü zarar eden üzüm üreticisine ilişkin açıklama yaptı.

Daha zor üreterek, daha çok masraf yaparak ürün elde etmeye çalışan üreticilerin, ürünlerini değerinde satamadığından yakınan Çiftçiler Sendikası açıklamasında “2022-2023 yılı üretim sezonunda üzüm üreticileri, iklim değişikliği etkisiyle fazlalaşan üzüm asmalarındaki hastalıklara karşı, aşırı sıcakta nasıl bir etki yaratacağını bilmeden geçmiş yıllara göre çok daha fazla kimyasal kullandı. Şaraplık ve sofralık üzüm bağlarında ayrım olmadan yüzde 70-80’i bulan ciddi ürün kayıpları yaşandı. Üzümde rekolte ve kalite kaybı şarap üreten fabrikalara üzüm bulamama sorunu çıkarttı.Bir başka sorunu da AKP iktidarının kendisi yarattı; şarap üreten küçük işletmelere ve butik şarapçılık yapanlara yeni vergiler, parasal teminatlar vb. gibi büyük maddi yükümlülükler getirerek, üretimi bıraktırmaya, pazarın dışına atmaya çalıştı. Şarap üretimi tekelleştiği ölçüde şaraplık üzüm üreten üreticiler (tıpkı tütünde, domateste vb. olduğu gibi) sözleşmeli üretim yapmak zorunda kalacaklar, ailelerinin ve kendilerinin emeklerini, üretim araçlarını büyük şarap şirketlerinin hizmetine sunacaklar, şirketlerin belirlediği fiyatlara mahkum olacaklardır. Üreticilerin kendi üzümlerini işleyip satmaları da yasaklanmıştır. Yapanlar ise cezai yaptırımlarla karşılaşmaktadır. Üzümü kurutma olanakları çok kısıtlı olan üreticiler, alım fiyatlarının belirlenmesi de dahil, tamamen şarap fabrikalarının insafına kalmış olacaklardır. Tekeli özelleştirerek, alkol ve alkollü içki üretim fabrikalarını yok pahasına satarak alkol ve şarap üretimi için üzüm alım fiyatının belirlenmesinde devre dışı olan devlet; büyük şarap fabrikalarının ticari çıkarlarını korumada şaraba ve alkollü içkiye yüksek vergiler koyarak tüketicilerden dolaylı vergi gelirleri elde etmede devrededir.”ifadelerine yer Verdi.

ÇİFTÇİ-SEN’den yapılan açıklama da sendikanın taleplerine de yer verildi.Açıklama da şu ifadelere yer verildi;

Gerek Uluslararası sözleşmelerden gerekse de Anayasa’dan gücünü alan çiftçilerin sendikal örgütlenmesi fiyat belirlemelerinde sürece dahil edilmelidir.

Kuru üzüm fiyatlarında maliyet, kar payı ve insanca yaşam payı gözetilerek sendikamızın referans fiyatları üzerinden TARİŞ tarafından destekleme alımı yapılmalı, hükümet bu konuda destek vermelidir. TMO piyasayı şirketler lehine düzenlemekten vazgeçmelidir.

TARİŞ, üretimden pazarlamaya kadar olan zincirin her halkasında, yönetim organlarında, üreticilerin söz ve karar sahibi olacağı şekilde yeniden yapılandırılmalı, kuru üzüm alımında devreye sokulmalıdır.

İklim krizinden aşırı etkilenen bölgeler “Afet Bölgesi” ilan edilmeli, üreticilere devlet tarafından telafi edici ödemeler yapılmalıdır.

Şaraplık üzüm üreten üreticilerin üzümlerini işleyip satabilecekleri yasal düzenlemeler yapılmalı ve ürünlerini işleyerek satmaları konusunda teşvikler verilmelidir.