Anadolu topraklarında yetişen, Anadolu güneşinde kurutulan domatesler; makarnalardan salatalara, kahvaltılardan çorbalara, pilavlardan et, tavuk ve balığa kadar geniş bir yelpazedeki yemeklere lezzet veriyor.
Kuru domatesin aynı zamanda şifa deposu olduğunu dile getiren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Ege Bölgesi’nin kuru domates üretim ve ihracatında lider konumda olduğunun altını çizdi.
Türkiye’nin 2021 yılında yaptığı 62 milyon dolarlık kuru domates ihracatının 60 milyon dolarlık büyük diliminin Ege İhracatçı Birlikleri üyelerince yapıldığı bilgisini veren Uçak, “Anadolu topraklarında yetişen 15 milyon ton taze domateslerden elde edilen kuru domatesleri ABD’den İtalya’ya, Kanada’dan Almanya’ya, Brezilya’dan Japonya’ya 100’den fazla ülkeye ihraç ediyoruz. 2021 yılı sonunda kuru domates ihracatımızı 100 milyon doların üzerine çıkarmayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
AB’ye ihracatta kotalı GTİP’e girmek istemiyoruz
Türkiye’nin kuru domates ihracatının yüzde 42’sinin Avrupa Birliği ülkelerine yapıldığına temas eden Başkan Uçak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde kuru domates ihracatında gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP) değişikliği gündemde. GTİP değişikliği sonrasında AB’ye ihracatımız 8 bin 900 tonu geçtiği takdirde yüzde 14 gümrük vergisi gündeme gelecek. Bizim değerlendirmemize göre bu GTİP değişikliğine ihtiyaç yok. Kuru domates ihracatçıları olarak, Ticaret Bakanlığımızdan beklentimiz AB ile GTİP değişikliğine gidilmemesi konusunda müzakereler yapılması. Kuru domates ihracatında kullanılan tuz kuru domatese ayrı bir tat ya da aroma katmaktan öte, ürünü koruma amaçlı, bu nedenle GTİP değişikliğine gerek olmadığına inanıyoruz. Bu konuda Ticaret Bakanlığımızın eli güçlü. İhracatçılarımız beklentisine uygun bir sonuç elde edeceklerine inancımız tam.”
ABD ve İtalya ihracatta zirvede yer aldı
Türkiye, 2020 yılının ocak-ağustos döneminde 6,5 milyon dolarlık kuru domates ihraç ettiği ABD’ye 2021 yılının aynı döneminde yüzde 69’luk artışla 11 milyon 75 bin dolarlık kuru domates ihraç etti. ABD bu talebiyle İtalya’yı da geçerek Türk kuru domatesini en çok talep eden ülke oldu.
2021 yılının sekiz aylık döneminde Türkiye’den İtalya’ya yapılan kuru domates ihracatı yüzde 28’lik artışla 7,5 milyon dolardan, 9,6 milyon dolara çıkarken, Almanya 7 milyon dolarlık Türk kuru domatesi ithal etti.
İngiltere’ye 5,8 milyon dolarlık, Polonya’ya ise; 5,2 milyon dolarlık kuru domates ihraç ettik. Bu ülkeleri Hollanda, Belçika, Avustralya, Yunanistan ve Fransa izledi.
Kuru domates şifa deposu
Minerallerden zengin olan kuru domates, kalp sağlığını ve kemik dokusunu korurken, karaciğeri temizliyor, bağışıklığı güçlendiriyor. A, K ve C vitamini deposu olan kuru domates, kanser savaşçısı antioksidan zengini, göz sağlığını korurken, demir yetersizliğine bağlı kansızlığı ve anemiyi önleme kabiliyetine sahip.