Kuzeni İçin Tüm Otizmlilere ‘Umut’ Oldu

Bilgisayar Mühendisi Can Yıldız’ın, otizmli kuzeni Umut’un kelimeleri anne babalarının sesinden, sevdikleri oyuncaklarla oynarken daha rahat öğrenmesi için ortaya çıkardığı ürün Tolkido, ödüller almaya devam ediyor.

Turkcell’in kitlesel fonlama platformu Arıkovanı’nda da destek bekleyen Tolkido, son olarak Genç Liderler ve Girişimciler (JCI) Derneği Türkiye’nin Altın Fikirler Akademisi girişimcilik yarışmasında ödül kazanan 5 projeden biri olurken QNB Finansbank’ın düzenlediği Geleceğin Patronları isimli girişimcilik yarışmasında da banka özel ödülünü aldı.

Kuzeni Umut’tan yola çıktı

Yaklaşık 1,5 yıl önce Yaşar Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Can yıldız, kuzeni Umut’a otizm teşhisi konulduktan sonra bu alanda araştırmalara başladı. Umut’un, yaşadığı iletişim problemini aşması ve yeni kelimeler öğrenmesi için kullandığı eğitim kartlarını kişiselleştirilebilir ve seslendirilebilir hale getirdi. Can Yıldız, Kağan Karadoğan, Elif Karaoğlu ve Cavit Karakuzu’dan oluşan ekip bu süreçte birçok ödül aldı. Projelerini, Yaşar Üniversitesi Minerva Kuluçka Merkezindeki ofislerinde hayata geçiren gençler, ayrıca, üniversite tarafından Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında desteklendi. 1 yıl süren ve Doç. Dr. Süleyman Ünlütürk danışmanlığında yürütülen proje süresince 50 adet prototip oyuncak üretilerek Türkiye çapında ücretsiz olarak özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine gönderilerek 6 ay süre boyunca kullanıldı.

Tolkido nasıl çalışıyor?

2018 yılının başında İstanbul şubelerinin yanında Ankara’da da bir şube açmayı planladıklarını belirten Can Yıldız, pelüş oyuncakların yanı sıra eldiven gibi gereçleri kullanarak yeni tasarımlar üzerinde çalıştıklarını da ifade etti. Yıldız, Tolkido’nun çalışma prensibini de şöyle anlattı:

“Otizmli çocuklar, beyin ve sinir sisteminin farklı yapısı ya da işleyişi nedeniyle iletişim problemi ve konuşma konusunda çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Bu durum hem çocuklar hem de aileler için sıkıntılara yol açabiliyor. Günümüzde otizmle mücadele etmenin tek yolu eğitimden geçiyor, ancak otizmli çocukların ne yazık ki çok azı okullarda eğitim alabiliyor ve bu alana özel yeterli eğitim materyali de bulunmuyor. Otizmden etkilenme seviyesi ve problemlerin görülme şekli de her bireyde büyük farklılıklar gösterdiği için her çocuğun kendine özel hazırlanmış bir eğitime ve kişiselleştirilebilir eğitim materyallerine ihtiyaçları bulunuyor. Kartların üzerindeki görseller aile veya öğretmen tarafından hazırlanıp içerdiği ses kayıtları bilgisayar aracılığıyla oyuncağa kaydediliyor. Kartların seslendirilmesinde ailenin ya da öğretmenin sesinin kullanılması da çocuk ve oyuncak arasında sıkı bir bağ kurmasına neden oluyor. Çocuk kartı oyuncağa yaklaştırdığında anne veya babasının sesinden, yemek, tuvalet, kedi, köpek gibi kelimelerin okunuşlarını duyabiliyor. Üzerindeki kelime veya cümleler öğrenildiğinde, kartlar defalarca değiştirilip yeniden kullanılabilir hale geliyor. Bu sayede, yeni kart setleri satın almak zorunda kalınmıyor”

Birçok ödül kazandılar

Görülme sıklığı 68’de 1’e kadar yükselen ve Türkiye’deki 350 binden fazla otizmli çocuğun iletişim problemine yardımcı olmak için yola çıktıklarını belirten Can Yıldız, “Minerva’da toplam 1.5 sene kuluçkada kaldık ve geçen Ağustos’ta ayrıldık. Sonrasında KOSGEB Ar-Ge İnovasyon desteği almaya hak kazanarak Ege Üniversitesi bünyesindeki Ege Teknoparka geçtik ve Tolkido ismiyle faaliyetlerimizi gerçekleştiriyoruz. Geçen süreçte, projemizle bir start-up yarışmasında birincilik ödülü kazandık, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde düzenlenen Inno Campus adlı girişim hızlandırıcı programa kabul edilip mezun olduk, uluslararası başvuru alan ve aralarından 15 girişimin kabul aldığı ve Ekim’de Portekiz’de düzenlenen Erasmus girişimcilik eğitimine katıldık, ardından QNB Finansbank’ın düzenlediği Geleceğin Patronları isimli girişimcilik yarışmasında Banka Özel ödülünü aldık. Banka, Minik Eller Büyük Hayaller sosyal sorumluluk projesi kapsamında bize para ödülü ve çeşitli ödüller sundu. Son olarak da geçen ay Genç Liderler ve Girişimciler (JCI) Derneği Türkiye’nin Altın Fikirler Akademisi ulusal girişimcilik yarışmasında ödül kazanan 5 projeden biri olmayı başardık. Birçok dernek ve vakıfla görüşmelerimiz sürerken ayrıca, Tolkido, Turkcell’in genç girişimcileri desteklediği kitlesel fonlama platformu Arıkovanı’nda da fonlamaya açıldı. Bu projeyi büyütüp yine otizmliler için geliştirdiğimiz diğer projelerimizi hayata geçirmek için destek bekliyoruz. Bu destek sonrasında seri üretime geçerek Şubat ayında Tolkido’yu aile ve özel eğitim merkezlerine teslim etmeye başlamayı planlıyoruz” diye konuştu.

Özel eğitim merkezlerinden büyük destek

Arıkovanı üzerinden destek toplayan Tolkido, şimdiye dek bir çok özel eğitim merkezinden ön sipariş aldı. Bunlardan biri de Bayraklı’da bulunan Özel Bengisu Özel Eğitim Merkezi oldu. Kurum müdürü Seher Kısaağın ile birçok etkinliğe katılan Yıldız, Seher hanımdan gördükleri destek için mutlu olduğunu belirtti.Can Yıldız, Seher hanımın davetlisi olarak Özel Özel Eğitim Derneği Kahvaltısına da katıldı.