Türkiye genelinde 3 milyar dolar taze meyve sebze 2.5 milyar dolar meyve sebze mamulleri olmak üzere toplamda 5.5 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik” dedi.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, düzenlediği basın toplantında 2022 yılındaki ihracatlarını ve ekonomik anlamdaki durumlarını değerlendirdi.
“Tatmin edici bir yıl oldu”
2022 yılının kendileri açısında tatmin edici bir yıl olduğunu söyleyen Hayrettin Uçak, “2022 yılının yaş meyve ve sebze sektörü için tatmin edici bir yıl olduğunu söyleyebilirim. Türkiye genelinde 3 milyar dolar taze meyve sebze 2.5 milyar dolar meyve sebze mamulleri olmak üzere toplamda 5.5 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik ve bu ihracatın 1.2 milyon dolarını yüzde 22’si birliğimiz Ege yaş meyve ve sebze birliğimiz olmak üzere gerçekleştirdik. Birliğimizin ihracatı 2021 yılına göre yüzde 6 oranında artmış oldu. Özellikle meyve sebze mamulleri sektöründeki yüzde 12’lik artış son derece memnun etti” ifadelerini kullandı.
“2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen ürün sofralık üzüm”
En fazla ihracatı yapılan yaş meyve sebze ürünün sofralık üzüm olduğunu açıklayan Başkan Uçak, “İhracat edilen ürünlere baktığımızda yaş meyve sebze ürünlerinde 2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen ürün sofralık üzüm olmuştur. 53 milyon dolarlık üzüm ihracatını 41 milyon dolarlık domates, 36 milyon dolarla kiraz ve 33 milyon dolar ile mandalina takip etti. En fazla ihraç edilen 5 ürün 29 milyon dolarla kestane olmuştur. Meyve sebze mamullerinde ise 2022 yılı ihracat şampiyonu 2021 yılında olduğu gibi turşularımız olmuştur. Ege İhracatçı Birliği üzerinden yapılan turşu ihracatı ilk kez 250 milyon doları geçti. Meyve sebze mamulleri ihracatında ikinci sırada 149 milyon dolarla kurutulmuş domates yer alırken, kurutulmuş domatesleri meyve konservelerinde dondurulmuş meyveler ve sebzeler konservelerinde takip etmiştir. 2022 yılında toplam 797 ihracatçı firmamızın desteğiyle 189 ülkeye ve bölgeye yaş meyve sebze mamulleri ihracatı gerçekleştirmeyi başardık. 2022 yılında ihracatımızın en fazla gerçekleştirildiği ilk 5 pazarımız Almanya, ABD, Rusya, İngiltere ve Hollanda oldu. 2022 yılı bu şekilde göz açıp kapayıncaya kadar maalesef bu şekilde kapatmış olduk” dedi.
“Köy bazlı eğitim faaliyetlerine başlayacağız”
Köy bazı çalışmalara başlayacaklarını ifade eden Başkan Uçak, “Kalıntı ile mücadele konusunda kullandığımız pestisitlerini biliyoruz projesinin ikinci yılını tamamladık. Sonuçları daha olumluydu bu yılda hem ülkemizde devam edeceğiz hem de bu projenin devamı niteliğinde köy bazlı eğitim faaliyetlerine başlayacağız. Köy bazlı üretici toplantı faaliyetlerinin yanında işletme ve bahçede de hasat ve depolamaya ilişkin iyileştirme faaliyetlerine başladık. İlk olarak bu ay içinde Muğla ilimizde domates işletmelerinde eğitimler geçekleştirdik. Yine 2022 yılında başlattığımız ve büyük ses getiren 3. Kuşak Tarım Girişimciliği Eğitim Programını bu sene tekrarlamak istiyoruz. Bu yolla yeni mezun olan gençlerimize A’dan Z’ye tarımı anlatarak şuurlu bir nesil oluşturma amacımız var. Meyvelerde kayıpları azaltmak için 2022 yılında Ege Üniversitesi ile nar, mandalina ve domateste bir proje başlatmıştık. Bu sene bu projemize hız kesmeden devam ediyoruz ve projemiz bitince sizlerle sonuçlarını paylaşmayı umut ediyoruz” diye konuştu.
“2023 yılında yurtdışı tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimizi artırmak istiyoruz”
2023 yılında yurt dışı faaliyetlerini artırmayı hedeflediklerini anlatan Başkan Uçak, şöyle devam etti:
“2023 yılında yurtdışı tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimizi de artırarak devam ettirme düşüncemiz var. Bu çerçevede Almanya, Rusya, İngiltere, İspanya gibi ülkelerde fuar katılımlarımız olacak. Aynı zamanda geçen sene Hindistan’a düzenlediğimiz URGE projemizde bu yıl yeni rota olarak Endonezya ve Singapur’u belirledik. Bu yolla Asya pazarında da gücümüzü artırmak istiyoruz. 2022 yılının sonuna doğru taze meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörlerinde ihracatçı firmalarımızdan oluşan iki farklı komite kurduk. Komite üyelerimizden bazıları da bugün aramızdalar, onların da proje önerileri ile hem yurtiçi hem de yurtdışında önemli proje ve çalışmalara imza atmak istiyoruz.”
“2023 yılının hepimiz için çok önemli bir anlamı ve önemi var”
2023 yılının ayrı bir öneminin olduğunu vurgulayan Başkan Uçak, “2023 yılının hepimiz için çok önemli bir anlamı ve önemi var. Bu yıl Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bu yüzden ihracatçılarımızla beraber tüm gücümüzle ihracatımızı artırmak, yeni rekorlara imza atmak istiyoruz. 2023 yılında katma değeri yüksek ürünlere daha çok önem vermek, bu ürünleri göz önüne çıkarmak istiyoruz. İhracatımızı artırmak için ihracat miktarını artırmaktansa ihraç değerini artırmayı önemsiyoruz. Kilogram fiyatı son derece yüksek ve C vitamini deposu olan Kumkat, özel ambalaj ve reçeteler ile piyasaya sunabileceğimiz soslar, meyve ve sebze cipsleri gibi ürünleri parlatmak ve bu ürünlere özel projeler üretmek istiyoruz. Bu senenin zorlu bir yıl olacağını da biliyoruz. Avrupa’daki durgunluk bu yıl kendini daha bariz bir şekilde hissettirecektir. Ama hem Avrupa ve Amerika’daki payımızı koruyarak yeni pazarlarla birlikte Cumhuriyetimizin 100.yılında da başımız dik bir şekilde yolumuza devam edeceğiz ve ihracatımızı artıracağız” dedi.
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık da yeni pazarlar konusunda çalışmalarının gerektiğini vurgularken, “2022 yılı öyle ya da böyle geçti Bizler için ihracat olarak gerileme olması ama zor bir yıl oldu. 2023 yılında tabi ki ben daha zor bir yıl bekliyorum. Bu ekonomik sorunların, enerji fiyatlarının artması ve salgının sonuçlarını 2023’te de göreceğiz. Ben özellikle Avrupa’da bir resesyon bekliyorum. O nedenle bizim yeni pazarla konusunda daha çok çalışmamız gerekiyor. Mevcut pazardaki payımızı da düşürmemek için daha çok mücadele etmemiz gerekiyor. Özellikle de pestisit konusunda. Bizim yeni yılda kalıntı durumunu tespit etmeden ürünü hasat etmememiz gerekiyor. Bu konuda da bir proje yürütüyoruz. Tabii bunu tabanda yani üreticide oluşturmak gerekiyor. Biz üretilen ürünlerin sadece yüzde 10’unu ihraç edebiliyoruz. Kalan yüzde 90 kalıntı, sanayi ya da iç pazarda tüketiliyor. Yüzde 10’da pestisit konusunda sorunlar oluşturuyor. Bizim bu nedenle bunu artırmamız gerekiyor. U konuda gerekeni yapmazsak 2023 ve 2024 yılında büyük zorluklar bizi bekliyor” diyerek sözlerini tamamladı.
Öte yandan toplantıya EİB Genel Sekreteri Cumhur İşbırakmaz, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık, Yönetim Kurulu Üyesi Türkmen Türkmenoğlu ve Komite Başkanı Makbule Çiftçi katıldı.