Nöbetçi Eczaneler
Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) TÜBİTAK’ı da kapsayan kanun teklifi üzerine konuştu. Ün, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği maddelerin farklı ifadelerle yeniden düzenlendiğine dikkat çekerek, TÜBİTAK’ta getirilen yeni bağış sisteminin şeffaflığı ve bağımsızlığı tehdit ettiğini vurguladı.
“TÜBİTAK tarafından reddedilen projeler, dünyada ödüller kazanıyor”
Ün, TÜBİTAK’ın desteklemediği ancak uluslararası alanda büyük başarı kazanan bazı projeleri örnek göstererek şunları söyledi:
- Göktuğ Altıparmak ve Seda Erol tarafından, üst solunum yolu hastalıklarının yayılmasını azaltmaya yönelik melisa, okaliptüs ve karanfil yağlarının havadaki bakterileri temizleme etkisini araştıran proje TÜBİTAK tarafından reddedildi. Ancak Harvard Üniversitesi tarafından kabul gördü.
- Mehmet Can Dursun ve İrfan Boztepe, şeker hastalarının iyileşmeyen yaraları için yengeç ve karides kabuklarından ürettikleri yara bandı projesiyle TÜBİTAK’tan destek alamadı. Buna rağmen, ABD’deki Genius Olimpiyatları’nda dünya birincisi oldu ve New York Üniversitesi’nden burs kazandı.
- Emir Akdaşçi ve Ege Özlem, daha çevreci bir çimento üretmek amacıyla soba külü, boraks, kula volkaniti ve kül gibi malzemelerle geliştirdikleri projeyle TÜBİTAK’tan destek göremedi. Ancak Harvard, Montreal ve Toronto Üniversitelerinden davet aldı.
- İlayda Şamlıgil, sıvılardaki su oranını mıknatısla ölçebilen taşınabilir bir sistem geliştirdi. TÜBİTAK tarafından reddedilen bu proje, Polonya’da düzenlenen Nobel Fizik Ödülü’ne Doğru İlk Adım Yarışması’nda 80 ülke arasından birinci seçildi. Cornell Üniversitesi’nden davet aldı ve NASA’nın Mars roketleri projesine dahil edildi. Ayrıca Forbes dergisinin “Dünyayı değiştirebilecek 30 yaş altı 600 başarılı genç” listesine girdi.
“1 milyon yazılımcı projesinin sonuçları nerede?”
Ün, ayrıca üç yıl önce başlatılan ve 1 milyon yazılımcı yetiştirilmesini hedefleyen projenin akıbetini sorguladı. Projeye büyük vaatlerle başlandığını ancak sonuçların belirsiz olduğunu belirterek şunları dile getirdi:
- “Bu proje ile milyonlarca yazılımcı yetiştirilecekti, hizmet ihracatı artacaktı. Ancak bugün bu 1 milyon yazılımcıyı piyasada görebiliyor muyuz? İstihdam konusunda herhangi bir gelişme yaşandı mı?”
- “Yazılım sektöründe büyük bir daralma yaşanıyor. 2023 verilerine göre, Türkiye 8,7 milyar dolarlık yazılım üretimiyle küresel pazarın yalnızca binde 1,7’sine sahip. Yazılım ihracatımız ise toplam ihracatımızın sadece yüzde 1,1’ini oluşturuyor. Bu tablo, açıklanan büyük hedeflerle örtüşmüyor.”
- “Ülkemizde iyi yazılımcıları tutacak bir motivasyon oluşturulmadı. Planlama eksikliği nedeniyle, sektörde ‘yazılımcı işsizliği’ gibi yeni bir kavram ortaya çıktı. Eğer yazılımda dünya liderliği hedefleniyorsa, bu tür düzenlemelerle değil, uzun vadeli ve sürdürülebilir politikalarla ilerlenmeli.”
Ün, konuşmasını, Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında gerçekten ileriye gitmesi için daha kapsamlı ve somut adımlar atılması gerektiğini vurgulayarak tamamladı.