Nöbetçi Eczaneler
EÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat İsfendiyaroğlu, “Sakız ağacının çelikle çoğaltılması ve kök oluşumunun anatomik- fizyolojik incelenmesi üzerine araştırmalar” adlı çalışmasıyla sakız ağacı üzerine dünyada doktora tezine sahip tek akademisyen. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, çalışmaları kapsamında Bahçe Bitkileri Uygulama Alanında sakız ağacı yetiştiren Doç. Dr. İsfendiyaroğlu’nu ziyaret etti, bitki ve çalışmalarla ilgili bilgi aldı. Sakız üretiminin büyük bölümünün Sakız Adası’nda yapıldığına dikkat çeken Rektör Budak, özellikle Çeşme Yarımadası’nın söz konusu bitkinin yetişmesine uygun olduğunu, sektörde Türkiye’nin de söz sahibi olabileceğini dile getirdi.
Rektör Budak’tan girişimcilere çağrı
Sakız ağacından elde edilen ürünün tıptan gıdaya kozmetikten güzel sanatlara kadar birçok alanda kullanıldığını belirten Rektör Budak, “Dünyada, sakız ağaçları üzerine ilk doktora düzeyinde akademik çalışmayı Öğretim Üyemiz Doç. Dr. Murat Hocamız yaptı. Sakız ağacı yetiştiriciliği şu an en çok Sakız Adası’nda yapılıyor. Ancak hem tıbbi anlamda hem de gıda sektöründe ciddi bir kullanımı olan bir ürün. Ülkemizde bu ürünün geliştirilmesine ihtiyaç var. Ege Üniversitesi olarak bu anlamda, her türlü bilimsel desteği veriyoruz. Özel sektöre çalışmalarımızı sunma imkânımız var. Bu çalışmalara Tarım ve Orman Bakanlığı nezdinde de destekler verilir, çiftçiyle irtibatlı bilimsel çalışmalarla entegre olunursa hem ülkemize hem de insanlığa çok ciddi faydalar sağlanacağını düşünüyorum. Girişimcilerimize sesleniyorum, bilgi birikimimizi paylaşmaya hazırız, gelin bu alanda yatırım yapın. Ayrıca Murat hocamızı çalışmalarından dolayı kutluyorum” dedi.
“Çeşme Yarımadasında sakız ağacı kalıntıları var”
Sakız ağacının çoğaltılmasının zor olduğunu ancak çalışmalarıyla bu zorluğun üstesinden geldiğini kaydeden Doç. Dr. İsfendiyaroğlu, “Bunun yanı sıra köklenme fizyolojisi gibi konularda da çalıştım. Eskiden kalma özellikle Çeşme Yarımadası’ndaki sakız ağaçlarının koruma altına alınıp tescil edilmesi gibi faaliyetlerde de bulundum. Sakız ağacı önemli bir bitki, aslında butik bir bitki. Çok eski zamanlardan beri özellikle Akdeniz çanağında yaşayanların kullandığı, ünü ve kullanım alanları Akdeniz’in de dışına taşmış bir bitki. Eczacılıkta, gıda sanayinde, güzel sanatlarda, kozmetikte oldukça fazla kullanım alanı var. ABD’den Japonya’ya kadar birçok ülke özellikle sakız uçucu yağını farklı alanlarda değerlendiriyor. Ülkemiz yetiştiricilik koşullarına çok uygun. Tarih boyunca sakız ağacı Sakız Adası’yla anılsa da, bu adanın çok yakınındaki Çeşme Yarımadası’nda da varlığı bilinmektedir. Sakız ağacı yetiştiriciliği en zor tarım biçimlerinden birisi. Ağaçların çizilmesi, altlarının temizlenmesi, kuruyan reçinenin toplanması ve tekrar temizlenmesi, yıkanması, kalibre edilmesi çok emek yoğun süreçler. Bu nedenlerle Sakız Adası’nda üreticilerin yaş ortalaması sürekli yükseliş gösteriyor. Şu an 60 yaş civarında. Gerekli destek sağlanırsa Türkiye’de sakız ağacı yetiştiriciliğinin gelişmesi sağlanacaktır. Adada yılda ortalama 120 ton civarında stabil bir üretim yapılıyor. Sakız Adası’ndaki üreticiler birliğinden çıkış fiyatı kilogram başına 90 Euro, çok kıymetli bir ürün olan uçucu yağın ise litresi 3 bin Euro civarında. Katma değerli ürünlerle birlikte bu rakamlar çok daha yükseliyor. Katma değerli ürün yelpazesi çok geniş bir ürün” diye konuştu.
