Teknolojiye yenik düşen fayton ve yaylı arabaların artık minyatürü yapılıyor

Unutulmaya yüz tutan at arabacılığı mesleğinin son ustalarından Salih Yılmaz Beytür, fayton ve yaylı arabaların son bulmasıyla artık sadece minyatür araba üretiyor. At arabacılığı mesleğinin teknolojiye yenik düştüğünü belirten Beytür, “Yaptığımız iş, at arabası ustası, baba mesleği. Kendimi bildim bileli babamın mesleğini yapmaya, sürmeye gayret ettim hep. İlkokul çağından başladık, şimdi 69 yaşındayım. Kendimi bildim bileli bu işi yapıyorum. İlk önce tatar arabası vardı, kağnı vardı, sonradan yaylıya çevrildi. Yaylıdan sonra teknolojiye biz yenik düştük. Traktörler çıktı, pikaplar çıktı. Sonradan çapa makineleri römork olunca bizim işi büsbütün bitirdi” diye konuştu.

“20 senedir fayton tekeri yapıyorduk”

20 senedir de fayton tekeri yaptıklarını ancak akülü faytonların çıkmasıyla bunun da durduğunu belirten Beytür, “Sonradan İstanbul Büyükada’ya fayton tekeri yapmaya başladım ben. 1974 senesinde dükkanı açtım, askerden geldikten sonra. 74’ten bu yana yük arabası yapıyorduk. 20 senedir de fayton tekeri yapmaya başladım. Fayton tekerinde de akülü faytonlar çıkacak falan derken bizim iş biraz yavaşladı” dedi.

“Kolay bir meslek değil”

Minyatür arabalara rağbet olması nedeniyle artık minyatür fayton imal ettiklerini belirten Baytür, “Onun yanında biz minyatür arabalar yapmaya başladık. Minyatür arabalara rağbet var. Onun da iyisini yapan var, kötüsünü yapan var. Biz ekstrasını yapıyoruz. Ekstrasını yapınca bu pahalı oluyor. Pahalı olunca millete biraz yüksek geliyor fiyat. Biz aynı büyük arabaya çektiğimiz emeği çekiyoruz. Öyle dandik bir şey değil. Bizim yaptığımız çöpe gitmez, antika bu. Ama çoğu yapılanlar çöpe gider ben buna acıyorum. Yani bizim mesleğimizi de yozlaştırıyorlar. Bu meslekte adam da bulamıyoruz. Ben yine şanslı adammışım 43 senedir arkadaş ile ilkokul çağında geldi yanıma 43 senedir beraberiz, aralıksız devam ettiriyoruz. Emekli olduk, o da emekli oldu. Çoluk, çocuk evlendirdi, ev aldı, biz de aldık bugünlere geldik. Artık çırak yok, çırak yetişmiyor. Bu arabanın ahşap işi var, demir işi var, torna işi var, kaynak işi var, soğuk demir işi var. Yani bizim mesleğimizde 5-6 tane zanaat var. Yani kolay bir meslek değil” diye konuştu.